pollution: ପ୍ରଦୂଷଣରେ ଅଣନିଃଶ୍ବାସୀ: ସହରୀ ଜନତା ଏବେ ପାହାଡ଼ମୁହାଁ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଧୂଆଁକୁହୁଡ଼ି ଓ ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣ କ୍ରମାଗତଭାବେ ସହରର ବାୟୁକୁ ନିଃଶ୍ୱାସପ୍ରଶ୍ୱାସ ନେବା ଅଯୋଗ୍ୟ କରିଦେଇଛି, ଯାହା ଅନେକ ବାସିନ୍ଦାଙ୍କୁ ଅନ୍ୟତ୍ର, ବିଶେଷକରି ପାହାଡରେ ପରିଷ୍କାର ଓ ଥଣ୍ଡା ପରିବେଶ ଖୋଜିବାକୁ ପ୍ରେରିତ କରିଛି। ଦିଲ୍ଲୀ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଉତ୍ତରଭାରତୀୟ ମହାନଗରରେ ବିପଜ୍ଜନକ ଭାବରେ ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି। କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପ୍ରଦୂଷଣ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବୋର୍ଡ (ସିପିସିବି) ରିପୋର୍ଟ କରିଛି ଯେ ପାରମ୍ପରିକ ଶୀତ ଧୂଆଁକୁହୁଡ଼ି (ସ୍ମଗ୍) ଋତୁ ପରେ ମଧ୍ୟ ବାୟୁ ଗୁଣବତ୍ତା ସୂଚକାଙ୍କ (ଏକ୍ୟୁଆଇ) ‘ଅତ୍ୟନ୍ତ ଖରାପ’ରୁ ‘ଗମ୍ଭୀର’ ଭିତରେ ରହିଛି। ଦିଲ୍ଲୀ ପରି ମହାନଗର ନିଗମରେ ଧୂଆଁକୁହୁଡ଼ି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ କୁପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ, ଯାହା ଅନେକଙ୍କୁ ସହରର ବିଷାକ୍ତ ପରିବେଶରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇବାକୁ ଅନ୍ୟତ୍ର ଯିବାକୁ ପ୍ରେରିତ କରିଥାଏ। ନିର୍ଗମନକୁ ରୋକିବା ଓ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରଦୂଷଣ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପଦକ୍ଷେପକୁ କଡ଼ାକଡ଼ି କରିବା ପାଇଁ ସରକାର ଓ ନାଗରିକ ଉଦ୍ୟମ ସତ୍ତ୍ବେ ଏହି ଧାରା ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ ହେଉଛି।

ଜାତୀୟ ରାଜଧାନୀଠାରୁ ଦୂରରେ ଥିବା ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ଓ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ପାହାଡ଼ ଉପରେ ବସିଥିବା ସହରଗୁଡ଼ିକ ଏହି ଜଳବାୟୁଜନିତ ପଳାୟନର ବୋଝ ବହନ କରୁଛନ୍ତି। ଏକଦା ଶାନ୍ତି ଓ ସହରୀ ଉତ୍ତାପ ଓ ଧୂଆଁରୁ ମୁକ୍ତି ନିମନ୍ତେ ପ୍ରଶଂସିତ ମସୁରୀ ପରି ପାହାଡ଼ିଆ ସହର ଏବଂ ଲାଣ୍ଡୋର ପରି ଶାନ୍ତ ପଡ଼ୋଶୀ ଗାଁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ପଳାୟନର ଚାପ ଅନୁଭବ କରୁଛନ୍ତି। ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ହେତୁ ଘଞ୍ଚ ଜଙ୍ଗଲ ଓ ଶାନ୍ତ ପାଗ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ରାସ୍ତା ଓ ଅଞ୍ଚଳ ବର୍ତ୍ତମାନ ଦୈନିକ ଟ୍ରାଫିକ୍ ଜାମ୍, ପାର୍କିଂ ଓ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛି। କେବଳ ଭିଡ଼ ବଢ଼ୁନି ବରଂ ସେମାନେ ଆଣିଥିବା ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ପରିଚାଳନାର ଭାର ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି। ଆଇଆଇଟି ରୁର୍କିର ସଷ୍ଟେନେବଲ୍ ରୁରାଲ୍ ଡେଭଲପମେଣ୍ଟ ପ୍ରଫେସର କପିଲ ଯୋଶୀ କହିଛନ୍ତି, ରାସ୍ତା କଡ଼ରେ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ଓ ବୋତଲ ସହିତ ଡିସ୍ପୋଜେବଲ୍ ପଦାର୍ଥର ଗଦା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ। ଏହାର ଏକ ବଡ଼ ଅଂଶ ରାସ୍ତାରେ ରହିଯାଏ କିମ୍ବା କୌଣସି ଝରଣା ବା ନଦୀରେ ଯାଇ ପଡ଼େ।

ପାହାଡ଼ିଆ ଅଞ୍ଚଳରେ ପରିଦର୍ଶକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ସହ ନିକଟ ଅତୀତରେ ଏହା ଦ୍ୱିଗୁଣିତ ହୋଇଛି, ଯାହା ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ପାର୍ବତ୍ୟ ରାସ୍ତାଗୁଡ଼ିକୁ ଜନଗହଳିପୂର୍ଣ୍ଣ କରିଛି। ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକ ଓ ପରିଦର୍ଶକମାନେ ଦୀର୍ଘ ବିଳମ୍ବ, ଶବ୍ଦ ପ୍ରଦୂଷଣ ଓ ଶାନ୍ତି ଭଙ୍ଗ ବିଷୟରେ ରିପୋର୍ଟ କରୁଛନ୍ତି। ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ କେବଳ ଋତୁକାଳୀନ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ନୁହେଁ ବରଂ ଏକ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଧାରା, ଯାହା ଆହୁରି ଅଧିକ ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି। ଯେହେତୁ ସହରୀ ବାୟୁ ଗୁଣବତ୍ତା ଖରାପ ହେଉଛି, କିଛି ପରିବାର ଅଧିକ ସମୟ ରହିବାକୁ କିମ୍ବା ଥଣ୍ଡା ଅଞ୍ଚଳକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର ହେବାକୁ ଚିନ୍ତା କରୁଛନ୍ତି। ଫଳରେ କସୌଲି ଓ ଋଷିକେଶ ପରି ଅଞ୍ଚଳରେ ପାହାଡିଆ ସମ୍ପତ୍ତି ଓ ଦ୍ୱିତୀୟ ଘରର ଚାହିଦା ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି। ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ, ହଠାତ୍ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ଜଳ ଯୋଗାଣ, ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ପରିଚାଳନା ଏବଂ ପାହାଡ଼ରେ ବାସ କରୁଥିବା ଛୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟା ପାଇଁ ପରିକଳ୍ପନା କରାଯାଇଥିବା ଅଞ୍ଚଳର ନାଗରିକ ସେବା ଉପରେ ଚାପ ପକାଇଛି। ତା’ପରେ ଏହି ସମସ୍ୟାକୁ ଜଟିଳ କରୁଥିବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାରଣ ମଧ୍ୟ ଅଛି। ଜଳବାୟୁ ତଥ୍ୟ ଦର୍ଶାଏ ଯେ ଶୈଳ ନିବାସଗୁଡିକ ମଧ୍ୟ ଗତ ଦଶନ୍ଧି ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ ଗ୍ରୀଷ୍ମତାପ ଅନୁଭବ କରୁଛନ୍ତି। ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡରେ ପରିବେଶ ସଂରକ୍ଷଣ ଉଦ୍ୟମ ପାଇଁ ପଦ୍ମଭୂଷଣ ପୁରସ୍କାରପ୍ରାପ୍ତ ଡ. ଅନିଲ ଯୋଶୀ କହିଛନ୍ତି, ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଏକ୍ୟୁଆଇରେ ତୀବ୍ର ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଛି। ଡେରାଡୁନ୍ ଭଳି ସ୍ଥାନରେ ବାର୍ଷିକ ଏକ୍ୟୁଆଇ ୧୫୦ କିମ୍ବା ୧୦୦ରୁ କମ୍ ନୁହେଁ। ବେଳେବେଳେ ଏହା ୩୦୦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯାଇପାରେ ବୋଲି ଯୋଶୀ କହିଛନ୍ତି।  ଏଥିପାଇଁ ସରକାର ଉପଯୁକ୍ତ ଯୋଜନା ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି।

ସୌଜନ୍ୟ ସମ୍ବାଦ